Zmiany klimatu coraz silniej oddziałują na jakość życia w mieście. Wahania temperatur, tworzenie się wysp ciepła, intensywne opady deszczu i związane z nimi miejscowe podtopienia czy długotrwałe susze stały się wyzwaniem dla wszystkich polskich miejscowości.
Dotacje dla mieszkańców na obiekty małej retencji
Zwiększenie retencji krajobrazowej w mieście oraz lepsze wykorzystanie wód opadowych stało się nieodzowne dla adaptacji do zmiany klimatu. Dlatego też coraz częściej pojawiają się programy dotowania małej retencji, zachęcające mieszkańców i biznes do inwestowania w te rozwiązania. Co więcej programy te skierowane są coraz częściej także do wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni. Spektrum beneficjentów takich programów jest zatem szerokie, tak samo jak zakres form wsparcia.
Trójmiasto, Kraków, Wrocław i… wiele innych
Pionierami w tym obszarze są Sopot, Gdynia i Kraków. W 2019 roku na małą retencję zwrócił uwagę także Wrocław, a w październiku 2019 r. program uruchomiła Warszawa. Wciąż docierają do nas informacje o podejmowaniu uchwał uruchamiających programy retencyjne w kolejnych miastach. Ale nie tylko miast podejmują takie inicjatywy. Wspierać rozwój retencji chcą także województwa. Ofertę dla gospodarstw domowych przygotował także rząd i w programie „Moja Woda” oferuje dofinansowanie realizacji służących gromadzeniu wody deszczowej w miejscu jej opadu. O wszystkich jednostkach, które przygotowały (bądź przygotowują) program dotacyjny informujemy poniżej.
„Moja Woda” – retencja na działkach prywatnych
Do 5 tys. zł dotacji na przydomowe instalacje, zatrzymujące wody opadowe lub roztopowe, będzie można otrzymać z nowego programu „Moja Woda”. To kolejna inicjatywa Ministerstwa Klimatu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które zainwestują 100 mln zł w łagodzenie skutków suszy w Polsce. Program przewiduje realizację 20 tys. inwestycji mających na celu zatrzymanie deszczówki w miejscu jej opadu. Właściciel domu jednorodzinnego, będzie mógł starać się o dofinansowanie 80% kosztów poniesionych po 1 czerwca 2020r. Wsparcie przewidziano na zakup, montaż i uruchomienie instalacji pozwalających na zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenie nieruchomości objętej przedsięwzięciem, ale także na przewody odprowadzające wody opadowe, zbiornik retencyjny podziemny lub nadziemny, oczko wodne, instalację rozsączającą oraz elementy do nawadniania lub innego wykorzystania zatrzymanej wody.
Nabór wniosków rozpoczął się w lipcu.
Sopot
Urząd Miasta Sopotu już od 2011 roku prowadzi program wsparcia dla mieszkańców i mieszkanek miasta w zakresie gospodarowania wodami opadowymi. Informacji o dofinansowaniu mieszkańcy mogą szukać w Wydziale Inżynierii i Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Sopot. Dofinansowanie może wynieść do 50% kosztów realizacji (do 1 tys. zł dla budynku jednorodzinnego i do 5 tys. zł dla wielorodzinnego). Dotacja przysługuje na wykonywanie systemów drenażowych i systemów do gromadzenia wody opadowej i roztopowej w granicach własnej nieruchomości.
Gdynia
Gdynia stara się zachęcać mieszkańców do tworzenia miejsc sprzyjających retencji oraz do magazynowania wody opadowej. Informacje o wsparciu można uzyskać w Referacie Ekorozwoju Wydziału Środowiska Urzędu Miasta Gdyni. Dotacja nie może wynosić więcej niż 60% poniesionych kosztów (do kwoty 10 tys. zł). Dotacja przysługuje: osobom fizycznym, osobom prawnym, w tym spółdzielniom mieszkaniowym, wspólnotom mieszkaniowym, przedsiębiorcom.
Kraków
„Krakowski program małej retencji wód opadowych” to program dla osób fizycznych i prawnych, wspólnot mieszkaniowych i przedsiębiorców, realizowany od 2014 r.
Do 2019 roku Krakowianie mogli ubiegać się o dofinansowanie wynoszące do 50% kosztów na realizację zadania, lecz o kwocie nie większej niż 5 tys. zł. Od 2020 roku dotacja może wynieść 80% kosztów inwestycji polegającej na:
- instalacji podziemnego zbiornika na wody opadowe, który to koszt maksymalny nie może przekroczyć 10 tys. zł w przypadku zbiornika o poj. większej niż 10 tys. l,
- instalacji naziemnego zbiornika na deszczówkę, na który dopłatę w zależności od pojemności można określić w widełkach 200-500 zł,
- wykonanie rozwiązania bioretencyjnego, drenażowego, bądź nawadniającego tereny zieleni.
Wniosek można złożyć w wersji elektronicznej: opatrzony podpisem zaufanym i przesłany za pośrednictwem platformy ePUAP lub podpisany podpisem kwalifikowanym i przesłany na adres: ws.umk@um.krakow.pl lub wysłać pocztą tradycyjną do Wydziału Kształtowania Środowiska UMK, 31-949 Kraków, os. Zgody 2. Wzór formularza i warunki przyznawania dotacji dostępne są na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Miasta Krakowa. Celem programu jest zachęcenie mieszkańców Krakowa do tworzenia systemów deszczowych, które gromadzą i wykorzystują wodę deszczową, aby rozwiązać problem z jej odprowadzeniem, ale także przyczynić się do zmniejszenia zużycia wody pitnej.
Wrocław
W sierpniu 2019 r. miasto Wrocław uruchomiło program „Złap deszcz”, który ma zachęcić właścicieli działek do współtworzenia ekologicznego miasta. Spotkał się on z dużym zainteresowaniem mieszkańców, ponieważ dofinansowanie może wynieść do 80%, przy kwocie nie większej niż 5 tys. zł. Do września 2019 r. cała pula środków przeznaczonych na dofinansowanie w 2019 r., tj. 250 tys. zł została wykorzystana, a na terenie Wrocławia zainstalowanych zostało ok. 80 pojemników naziemnych i podziemnych, pięć ogrodów deszczowych i kilka studni chłonnych. Ze względu na duże zainteresowanie władze Wrocławia uruchomiły kolejne edycje programu. W drugiej edycji programu uruchomionej w 2020 roku podpisano 140 umów na realizację mikro retencyjnych rozwiązań. Ponieważ zainteresowanie programem było ogromne, władze Wrocławia podjęły decyzję o trzeciej edycji i tak 8 czerwca uruchomiono kolejny nabór wniosków.
Warszawa
Od października 2019 r. ruszył także program „Warszawa chwyta wodę!”. Mieszkańcy mogą ubiegać się o dofinansowanie związane z zagospodarowaniem wody deszczowej. Urząd miasta pokryje nawet do 80% kosztów. Trzeba się liczyć z tym, iż dla osób fizycznych maksymalna kwota to 4 tys. zł, a dla podmiotów prawnych – 10 tys. zł. Nabór wniosków trwa do 31 lipca. Zachęcamy mieszkańców m.st. Warszawy do zaprzyjaźnienia się z błękitno-zieloną infrastrukturą, której przykłady możecie znaleźć na naszej Mapie Miejsc Sprzyjających Retencji!
Lublin
27 lutego 2020 r. Rada Miasta Lublina przyjęła uchwałę dot. Programu ochrony zasobów wodnych dla miasta Lublina. W ramach programu o dotację ubiegać mogą się wyłącznie osoby fizyczne – właściciele, użytkownicy wieczyści lub posiadający inny tytuł prawny do nieruchomości położonych w granicach administracyjnych Lublina. Osoby niebędące właścicielami lokali mieszkalnych lub nieruchomości muszą posiadać zgodę właściciela nieruchomości na udział w Programie.
Zainteresowani mieszkańcy otrzymają zwrot 70% kosztów poniesionych na realizację zadania objętego Programem – maksymalnie 5 tys. zł
Wszystkim zainteresowanym przekazujemy poniżej spis numerów kontaktowych oraz stron internetowych, na których znaleźć można więcej informacji na temat zasad i form przyznawania dofinansowań.
Zielonki
23 kwietnia 2020 r. w podkrakowskiej gminie Zielonki ruszył program „Jestem eko! Łapię deszcz”. To kolejna inicjatywa władz gminy służąca zatrzymaniu wody w krajobrazie. W ramach programu mieszkańcy i mieszkanki miejscowości gminnych mogą ubiegać się o użyczenie zbiorników na deszczówkę. Pojemniki 360 litrowe, mogą zostać ustawione na posesjach prywatnych, a woda w nich zgromadzona służyć może do podlewania roślinności znajdującej się na posesji.
Piaseczno
26 lutego 2020 r. Rada Miejska w Piasecznie podjęła uchwałę w sprawie określenia zasad udzielania dotacji celowej z budżetu gminy na zadania służące ochronie zasobów wodnych, polegające na gromadzeniu wód opadowych i roztopowych w miejscu ich powstania (Dz. Urz. Woj. Maz. z dn. 12.03.2020 r. poz. 3195).
Mieszkańcy gminy Piaseczno mogą otrzymać wsparcie finansowe na realizację trwałych systemów małej retencji służących gromadzeniu deszczówki m.in. ogrodów deszczowych, studni chłonnych, muld czy zbiorników retencyjnych. Dofinansowanie dotyczy nie tylko kosztów zakupu, ale też wykonania i montażu elementów wchodzących w skład systemu deszczowego do zatrzymywania i wykorzystywania wód opadowych. Dotacja nie obejmuje zakupu wolnostojących zbiorników na wodę opadową. O finansowe wsparcie mogą się ubiegać zarówno osoby fizyczne jak i podmioty prawne, np. wspólnoty mieszkaniowe.
Ostrów Wielkopolski
O programie dotacji w Ostrowie Wielkopolskim słyszeliśmy już od maja. Tym bardziej nas cieszy, iż za słowami poszły i czyny. 1 lipca 2020 uruchomiony został program dotacji dla „łapaczy deszczu”. W budżecie miasta zostało zabezpieczone 70 tys. zł na ten cel, natomiast indywidualni mieszkańcy mogą uzyskać dotację w wysokości 2 tys. zł. „Ostrów łapie deszcz” to program skierowany do osób fizycznych, osób prawnych, wspólnot mieszkaniowych przedsiębiorców a także do jednostek sektora finansów publicznych będących gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi. Dotacja może pokrywać koszty zakupu i montażu elementów wchodzących w skład systemu deszczowego (z pewnymi wyjątkami). Wnioski składać można do 21 lipca!
Sosnowiec
„Po(d)lej deszczem w Sosnowcu” to program dotacji skierowany do osób fizycznych posiadających tytuł prawny do nieruchomości położonych w granicach administracyjnych miasta. W programie nie mogą brać udziału wspólnoty mieszkaniowe czy administracje. Na co można uzyskać dotację? Z tej dotacji może zostać sfinansowany koszt zakupu i montażu instalacji oraz koszt robót ziemnych a także koszt modernizacji istniejącej instalacji. Wnioski można składać do końca czerwca.
Łódź
Walka z suszą trwa także w Łodzi. „Łódź zbiera deszczówkę” to wielotorowe kompleksowe działanie składające się z trzech programów dotacyjnych dedykowanych trzem grupom beneficjentów:
- spółdzielniom i wspólnotom mieszkaniowym,
- właścicielom nieruchomości,
- placówkom oświatowym.
Pierwsza grupa może liczyć na dofinansowanie w maksymalnej kwocie 10 tys. zł. Osoby prywatne mogą starać się o środki w kwocie maksymalnej 5 – 6 tys. zł. Beneficjenci będą musieli natomiast wykazać także wkład własny. Szkoły, przedszkola czy inne placówki oświatowe będą natomiast mogły liczyć na pokrycie 100% kosztów inwestycji.
Dane kontaktowe:
Łódź – Wydział Kształtowania Środowiska
(42) 272 64 20
www.bip.uml.lodz.pl, informacja o projektach
Gdańsk
W Gdańsku znajdziecie dwie oferty dotacji na zagospodarowanie wód opadowych. Pierwsza z nich to dotacja na zagospodarowanie wód opadowych poprzez ich odprowadzanie do gruntu przy pomocy podziemnych urządzeń rozsączających, do wód lub do sieci kanalizacji deszczowej. Ta dotacja skierowana jest do osób fizycznych, osób prawnych i przedsiębiorców – którzy to mogą otrzymać do 4 tys. zł, oraz wspólnot mieszkaniowych mogących ubiegać się aż o 10 tys. zł. Drugi program dofinansowuje budowę ogrodów deszczowych. Widełki dofinansowania rozkładają się nieco inaczej: całkowite dofinansowanie nie może przekraczać 80% i dla osób fizycznych, przedsiębiorców oraz osób prawnych może wynosić 5 tys. zł, a wspólnoty i spółdzielnie mogą ubiegać się o 10 tys. zł. dotacji. Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym, a wnioski które zostaną nierozpatrzone w roku złożenia, zostaną rozpatrzone w kolejnym. Wnioski można składać drogą pocztową.
Choroszcz
Gmina Choroszcz do 30 czerwca przyjmuje wnioski na wykonanie realizacji zatrzymujących wodę deszczową. Z dotacji w wysokości 2 tys. zł (50% poniesionych kosztów całkowitych) mogą skorzystać osoby fizyczne – właściciele nieruchomości ja i zamieszkali/zameldowani na pobyt stały mieszkańcy gminy. Wnioskodawcy nie mogą być zadłużeni z tytułu nieuiszczania opłat lokalnych i podatków. Dotacja obejmie usprawnienie dotychczas istniejącego systemu bądź zakup, wykonanie i montaż części systemu nowo-powstającego do odbioru deszczówki. Dotacja przyznawana jest w formie refundacji.
Kielce
W budżecie stolicy województwa świętokrzyskiego zarezerwowano 80 tys. na realizacje, mające na celu retencjonowanie wody deszczowej. Od 1 lipca mieszkańcy i mieszkanki, którre zechcą pozyskać środki na taką inwestycję mogą liczyć na wsparcie w wysokości 80% poniesionych kosztów czyli 4 tys. zł. W ramach systemu dotacyjnego,można otrzymać dofinansowanie m.in. na:
- zakup i montaż zbiorników naziemnych do zbierania wód opadowych
- zakup i montaż zbiorników podziemnych do zbierania wód opadowych i roztopowych
- wykonanie studni chłonnych, skrzynek retencyjno-rozsączających, systemów rozsączających
- wykonanie ogrodów deszczowych
- budowę zbiornika odkrytego (np. oczka wodnego) wraz z systemem zbierającym wodę opadową i roztopową z terenu nieruchomości, zasilającym ten zbiornik
- zakup i montaż systemu doprowadzenia wody do zbiornika, odcięcia dopływu wody do zbiornika w momencie jego przepełnienia oraz urządzeń umożliwiających pobór wody ze zbiornika, w szczególności: kran, złącze do podłączenia węża ogrodowego, pompa podnosząca wodę.
Toruń
13 lipca weszła w życie Uchwała Rady Miasta Torunia w sprawie zasad udzielania „dotacji celowej na zadania służące ochronie zasobów wodnych, polegające na gromadzeniu i wykorzystaniu wód opadowych i roztopowych w miejscu ich powstania, realizowane na terenie Gminy Miasta Toruń – program pilotażowy na rok 2020”. W ramach programu mieszkańcy i mieszkanki będą mogli ubiegać się o środki w wysokości 80% kosztów:
- na wykonanie zbiornika wolnostojącego, zamkniętego naziemnego z instalacją do połączenia do rynny (w zależności od pojemności) wnioskujący może otrzymać maksymalne dofinansowanie: 200-700 zł netto,
- na wykonanie zbiornika podziemnego – 4500-8000 zł,
- na wykonanie systemu bioretencji, drenażu zbierającego wody, systemu nawadniania terenów zielonych, zadrzewionych i ogrodów o powierzchni minimum 100 m kw (osoby prywatne) i 500 m kw (wspólnoty mieszkaniowe, przedsiębiorcy) może wynieść maksymalnie 9 tys. zł.
Bielsko-Biała
Do 31 lipca mieszkańcy i mieszkanki Bielska-Białej mogą ubiegać się o dofinansowanie na realizację inwestycji mających na celu ochronę środowiska. O środki ubiegać mogą się osoby fizyczne, osoby prawne i wspólnoty mieszkaniowe. Wśród szerokiego wachlarza inwestycji, na jakie można przeznaczyć środki znajdują się także zbiorniki retencyjne – naziemne i podziemne.
Łomianki
W sierpniu uruchomiony zostanie nabór wniosków w ramach Gminnego Programu Gromadzenia Wód w gminie Łomianki. Z pozyskanych środków można sfinansować zakup i montaż naziemnego zbiornika na wodę deszczową, bądź budowę przydomowego ogrodu deszczowego. Wnioskodawca może uzyskać 80% kosztów zakupu, montażu lub budowy nowej infrastruktury z zakresu małej retencji określonej w Programie, jednak nie więcej niż 1.000,00 zł. W 2020 roku wnioski można składać tylko przez dwa tygodnie – od 18 do 31 sierpnia. W kolejnym roku, nabór zostanie uruchomiony w styczniu.
Programy dotacji dla gmin omawiamy w oddzielnym artykule – TUTAJ
tekst: Marta Kamińska
fot. rosteelroofing.com.au