Liczne duże miasta, jak Portland, borykają się z problemem spowodowanym przez wodę deszczową oraz drogim i nieefektywnym systemem wodno-kanalizacyjnym. Rozwiązaniem jest naśladownictwo systemu naturalnego – wdrażanie zrównoważonej gospodarki wodą deszczową, która opiera się na naturalnych zdolnościach retencji i infiltracji, posiadanych przez rośliny i glebę.
Tytuł
Zrównoważona gospodarka wodą deszczową
Miasto, lata realizacji
Portland, USA od 1991 r.
Do jakiego elementu środowiska odnosi się praktyka:
woda
Inicjator
Portland’s Bureau of Environmental Services (BES)
Kontakt
Emily Hauthat
E-mail: emilyh@bes.ci.portland
Tel: 1 503-823-7378
Dodatkowe informacje:
Do jakiej kategorii usług ekosystemów odnosi się dobra praktyka?
- Regulacyjne (oczyszczanie wody);
- Zaopatrujące (dostarczanie wody);
Jaki problem wymagał rozwiązania?
W Portland rocznie spada ponad 800 mm deszczu. To około 10 miliardów galonów wody deszczowej, która spływa po ulicach, parkingach, fasadach budynków i innych „twardych powierzchniach”, zanosząc zanieczyszczenia do rzek. Ilość i prędkość opadów może powodować podtopienia, erozję, zniszczenie siedlisk naturalnych i przyczyniać się do przeciążenia miejskiej sieci wodno-kanalizacyjnej.
Tradycyjna gospodarka wodą deszczową polega na odprowadzaniu jej systemem rynien i kanałów. Takie podejście nie uwzględnia faktu, że woda deszczowa może być wartościowym zasobem, jeśli jej wykorzystanie zostanie uwzględnione podczas projektowania budynku lub terenu.
Jakie jest rozwiązanie?
Program zrównoważonej gospodarki wodą deszczową w Portland polega na zbieraniu i odprowadzaniu deszczówki z dachów, parkingów, ulic i innych powierzchni, by następnie wsiąknęła w grunt lub została zebrana do ponownego wykorzystania, często obniżając koszty podziemnej infrastruktury.
Metoda opiera się na naturalnej retencji i zdolności infiltracji przez rośliny i glebę. Stosuje się różne rodzaje urządzeń infiltrujących, np. beczki deszczówkowe, cysterny, przedłużenia krawężników.
Władze miasta wprowadzają szereg projektów, np. Green Street, Rain Gardens, Green Roofs, które odnoszą się do różnorodnych kombinacji infrastruktury do zbierania i transportowania deszczówki. Korzyści z tak rozumianej zielonej infrastruktury obejmują:
- obniżenie i opóźnienie spływu masywnych ilości opadów atmosferycznych,
- redukcję ilości zanieczyszczeń w wodzie deszczowej,
- zmniejszenie przepełnienia kanalizacji,
- zwiększoną sekwestrację dwutlenku węgla,
- obniżenie efektu miejskiej wyspy ciepła,
- spadek popytu na energię,
- poprawę jakości powietrza,
- dodatkowe siedliska dla dzikich zwierząt,
- dodatkową przestrzeń rekreacyjną,
- poprawę jakości życia mieszkańców,
- wzrost wartości gruntów w mieście.
Omawiany program bazuje na zintegrowanym podejściu do problemu, które angażuje licznych interesariuszy, tj. architektów krajobrazu, inżynierów, instytucje, przemysł produkujący rozwiązania dla wody deszczowej. By zdobyć społeczną akceptację, przeprowadzono również konsultacje z właścicielami nieruchomości.
Początkowo program był wdrożony w nieruchomościach publicznych. Następnie władze miasta zaoferowały zniżki, dotacje właścicielom domów, którzy zdecydują się na przystąpienie do programu. Miasto prowadziło również kampanię informacyjną (np. dołączając ulotki do rachunków za wodę, opracowując publikacje, itd.) oraz edukacyjną (bezpłatne warsztaty), by podnosić świadomość i promować gospodarowanie wodą deszczową. Działania te skierowano zarówno do mieszkańców miasta, jak i do przedstawicieli biznesu i przemysłu.
Jaki jest budżet projektu?
1 mld USD (od początku funkcjonowania programu)
Czy takie rozwiązanie zostało wykorzystane gdzieś jeszcze?
Wśród miast, które wdrażają programy gospodarowania wodą deszczową w Stanach Zjednoczonych, są m.in.: Bellevue, Burnsville, Chicago, Denver, Kansas City, Los Angeles, Milwaukee, Orlando, Philadelphia, Portland, Santa Monica, Seattle, Truckee Meadows.
Dobrą praktykę opisała Anna Pakowska z Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS w Łodzi.
