28 września 2017 r. w Krakowie przedstawiciele zarządów zieleni i innych jednostek zaangażowanych w ten proces z Jaworzna, Krakowa, Łodzi, Tychów, Warszawy i Wrocławia spotkali się, by podzielić się doświadczeniem i dobrymi praktykami. W ramach pierwszych warsztatów z serii, realizowanej pod projektem Międzysektorowa współpraca na rzecz zieleni w polskich miastach, debatowali nad dwoma istotnymi wyzwaniami – partycypacją mieszkańców oraz wykorzystaniem danych do zarządzania zielenią miejską.
Ważne jest aby specjaliści odpowiedzialni za zarządzanie i rozwój miejskiej zieleni zacieśnili współpracę i wymianę doświadczeń. Wiele polskich miast, w szczególności tych zaangażowanych w projekt, ma bardzo ciekawe rozwiązania, skuteczne procedury i innowacyjne pomysły, które mogą służyć za inspirację pozostałym. Oczywiście wprowadzanie zmian często może wiązać się z licznymi pułapkami i błędami, na których warto się uczyć. Warsztaty prowadzimy więc w taki sposób by ułatwić szczerą rozmowę, która pozwoli uczestnikom na rzetelną i pogłębioną analizę różnych aspektów, na rozmowę o trudnościach i ich rozwiązaniach – mówi Karolina Maliszewska, prezeska Fundacji Sendzimira.
Jak zapewnić wystarczająco dużo czasu na konsultacje zgodne z kanonem? Kwestia ta nie jest prosta, szczególnie w świetle tradycji funkcjonowania samorządów w ramach danego roku budżetowego. Interesującym przykładem są „zielone” inicjatywy, które pojawiają się w ramach budżetów obywatelskich. Trzeba spojrzeć prawdzie w oczy, uczestnicy byli zgodni, że w tych projektach nie ma szans na prawdziwą partycypację, bo w większości czasu jest zdecydowanie zbyt mało. W ramach warsztatów zastanawiali się jak optymalnie zaplanować w czasie proces przygotowania różnych rodzajów inwestycji związanych z zielenią, tak by poważnie podejść do zaangażowania mieszkańców. Sugerowano rozpoczęcie dyskusji z mieszkańcami już dwa, czy trzy lata przed jej realizacją.
Kolejnym tematem, który szczególnie zaangażował uczestników warsztatów była właściwa koordynacja procesów konsultacji. Podkreślali jak często trudności związane są z brakiem wyraźnej koordynacji politycznej. To jednostki zarządzające zielenią występują jako gospodarze tych procesów a prezydenci czy burmistrzowie miast nie zawsze są gotowi złożyć jasną deklarację, że efekty dialogu z mieszkańcami zostaną poważnie wzięte pod uwagę.
W większości miast zarządy zieleni realizując procesy konsultacji społecznych korzystają ze wsparcia wydziałów urzędów miast wyspecjalizowanych w dialogu z mieszkańcami. Uczestnicy byli zgodni, że pomoc ze strony profesjonalistów jest bardzo cenna i daje im duże poczucie bezpieczeństwa, mniej obawiają się konfliktów i postaw roszczeniowych. Z drugiej strony pojawił się postulat, by w centrach dialogu pracownicy byli „przyporządkowani” do danej tematyki, co sprzyjałoby wspólnemu uczeniu się poprzez działanie i gromadzeniu wiedzy instytucjonalnej na temat partycypacyjnego zarządzania zielenią.
Jakie wskaźniki „zazielenienia” miast stosuje się w Polsce a jakie warto byłoby zacząć stosować, żeby porównywać miasta między sobą? Jakie możemy wykorzystywać by pokazywać mieszkańcom efekty działania miasta? Jakie dane teledetekcyjne mamy a jakie warto zacząć zbierać i wykorzystywać w praktyce zarządów zieleni? – pytał uczestników warsztatów prof. Tomasz Bergier, wiceprezes Fundacji Sendzimira. Te i inne pytania stanowiły trzon dyskusji w drugiej części spotkania.
Dużym zainteresowaniem cieszyła się prezentacja prof. Piotra Wężyka na temat dostępnych danych i sposobów ich wykorzystania w zarządzaniu zielenią oraz praktyczne doświadczenia Zarządu Zieleni Miasta Krakowa w tym zakresie.
Czy analiza danych teledetekcyjnych może stanowić alternatywę dla klasycznej inwentaryzacji drzew w mieście? Na to pytanie jeszcze nie można dać twierdzącej odpowiedzi, ale wraz z szybkim rozwojem i malejącym kosztem takiej analizy danych najprawdopodobniej będzie to metoda powszechnie stosowana w inwentaryzacji zieleni i małej infrastruktury w przyszłości.
Efekty warsztatów zostaną podsumowane w raporcie, który będzie stanowił punkt wyjścia do dalszych prac przedstawicieli miast partnerskich w ramach projektu nad rozwiązaniami wyzwań zarządzania zielenią miejską.
Warsztaty zostały zrealizowane w ramach projektu Międzysektorowa współpraca na rzecz zieleni w polskich miastach dofinansowanego ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko i współfinansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
