19 marca w Warszawie przedstawiciele urzędów miast odpowiedzialni za zamówienia publiczne związane z zarządzaniem zielenią miejską dzielili się doświadczeniami i wypracowywali nowe pomysły na to jak zamówienia mogą być narzędziem ochrony zieleni.
W trakcie warsztatu uczestnicy z zaangażowaniem dzielili się doświadczeniem w zakresie kryteriów innych niż cena, jakie stosują w postępowaniach na usługi pielęgnacyjne, czy roboty budowlane, tak by zapewnić lepszą ochronę istniejącej przyrody i wysokiej jakości nasadzenia. Szczególne zainteresowanie wzbudziło wykorzystanie kryterium związanego z oceną szkółek, które wykorzystywane jest od niedawna w Warszawie. Przedstawicielki ZZW wyjaśniały jak i dlaczego zatwierdzają i zaplombowują konkretne egzemplarze drzew (o wysokiej jakości i odpowiednich parametrach) w wyłonionych szkółkach.
Doświadczenie i kwalifikacje inspektorów zieleni
Dużym zainteresowaniem cieszył się również temat zapewnienia właściwej liczby specjalistów związanych z zielenią i ich kwalifikacji. Dla wielu miast kluczowe jest uniknięcie sytuacji, w której jedna firma startuje do kilku przetargów nie dysponując wystarczającą liczbą ekspertów (przedstawiając tych samych w kilku równoległych postępowaniach). Dużym wyzwaniem jest również ocena kwalifikacji inspektorów nadzoru zieleni. Miasta starają się dodatkowo punktować ich kwalifikacje, trudno jednak ocenić ich na podstawie dokumentów, ze względu na ciągle pojawiające się na rynku szkolenia dla tej grupy zawodowej o nieznanej jakości. W efekcie uczestnicy zdecydowali, że wspólnym wysiłkiem powinni stworzyć listę szkoleń rekomendowanych i określić minimalne konieczne kwalifikacje w zakresie liczby godzin przeszkolenia. Rozważano też wprowadzenie obowiązkowego egzaminu z wiedzy (próbki) dla członków zespołów wykonawcy odpowiedzialnych za zieleń.
Jak zwiększyć efektywność kontroli ze strony inspektora na terenie inwestycji?
Nad tym pytaniem debatowano z dużym zaangażowaniem, bowiem miasta nie dysponują wystarczającą liczbą pracowników odpowiedzialnych za inspekcje zieleni. W związku z powyższym szukano rozwiązania, które pozwoliłoby przerzucić większą odpowiedzialność za kontrolę na wykonawcę i wyłaniać tych, którzy zatrudniają do tej roli fachowców. Pojawiały się takie propozycje jak konieczność prowadzenia dziennika, w którym inspektor odpowiedzialny za zieleń podpisywałby się poświadczając na przykład ręczne wykonanie robót, czy też standaryzację protokołów kontroli dokładnie precyzujących co inspektor ma sprawdzić i z jaką częstotliwością. Rozważano wprowadzenie do umów zapisów umożliwiających wstrzymanie budowy przez osobę nadzorującą zieleń, w przypadku znaczących naruszeń, czego nie gwarantuje jej prawo budowlane.
Drobne kary a zamówienia publiczne
Tematem, który wzbudził sporo emocji była kwestia drobnych kar za naruszanie postanowień umowy. Takie rozwiązanie funkcjonuje z powodzeniem w Krakowie, gdzie ZZM egzekwuje w ten sposób terminowe i fachowe realizacje usług pielęgnacyjnych. Inne miasta poważnie rozważają wprowadzenie podobnych rozwiązań. Oprócz karom, uwagę poświęcono również możliwości premiowania wykonawców za szczególną dbałość o zieleń i wysokie standardy w tym zakresie.
Zaprojektuj-wybuduj, czyli prace jednoroczne
Uczestnicy warsztatów długo zastanawiali się jak poradzić sobie z „jednorocznością” prowadzonych prac, która generuje poważne problemy w egzekwowaniu wysokiej jakości zieleni. Obecnie najczęściej wykonawca otrzymuje wynagrodzenie i dokonuje oddania prac przed zakończeniem okresu gwarancji, co nie motywuje go do właściwego prowadzenia pielęgnacji. Jednoroczność ma też negatywny wpływ na możliwość rzetelnego przeprowadzenia koniecznych konsultacji społecznych, które zdaniem urzędników są niezbędne.
Wnioski z warsztatów posłużą nam do opracowania programu jednodniowego szkolenia Zamówienia publiczne jako narzędzie ochrony zieleni miejskiej, które planowane jest 11 maja 2018 roku w Warszawie. W ramach projektu powstanie również szkolenie e-learningowe z tego zakresu, które dostępne będzie dla wszystkich zainteresowanych w drugiej połowie roku.
Zachęcamy do zapoznania się z efektami spotkania, zebranymi w raporcie.
Warsztat został zrealizowany w ramach projektu pn. Międzysektorowa współpraca na rzecz zieleni w polskich miastach, dofinansowanego ze środków POIiŚ oraz NFOŚiGW.
