Polskie miasta wprowadzają coraz bardziej szczegółowe i rozbudowane standardy w zakresie ochrony zieleni w trakcie prowadzenia prac budowlanych. Pomimo dokładnych wytycznych zawartych w opisach przedmiotu zamówienia (OPZ) bardzo często występują problemy z ich pełnym wdrożeniem. W Łodzi, mieście partnerskim projektu „Międzysektorowa współpraca na rzecz zieleni w polskich miastach„, są to szczególnie problemy w zakresie: prowadzenia inwentaryzacji zieleni przed rozpoczęciem prac projektowych; projektowania, które nie traktuje poważnie branży zieleni; ochrony zieleni istniejącej w trakcie prowadzenia prac budowlanych; nieprawidłowej pielęgnacji roślinności w trakcie gwarancji i zakupów materiału roślinnego o niewłaściwych parametrach.
Dlaczego choć istnieją szczegółowe standardy i wytyczne wykonawcy mają problemy z ich przestrzeganiem?
Na to i inne pytania szukaliśmy odpowiedzi w trakcie warsztatów międzysektorowych 23 marca w Łodzi, w których udział wzięli przedstawiciele firm realizujących prace projektowe związane z miejskimi inwestycjami, przedstawiciele zarządu zieleni i zarządu inwestycji miejskich w Łodzi. Głównym celem spotkania było zapewnienie lepszego zrozumienia istniejących zapisów wśród wykonawców oraz wypracowanie rozwiązań napotykanych problemów.
Uczestnicy z dużym zaangażowaniem starali się znaleźć główne przyczyny istniejącej sytuacji, które upatrywali w:
- niewystarczających kwalifikacjach osób odpowiedzialnych za projektowanie zieleni i nadzór nad jej realizacją;
- braku szczegółowych wytycznych przy projektowaniu i wyborze nasadzeń;
- częstych zmianach ustaleń i niewystarczającej komunikacji pomiędzy różnymi jednostkami zaangażowanymi w prowadzenie inwestycji a wykonawcą;
- oszczędzaniu na zieleni, która nie jest traktowana poważnie;
- niedoszacowanie inwestycji w zakresie zieleni, ze względu na brak doświadczenia w nasadzeniach o wymaganej jakości (np. parametry drzew).
Następnie szczegółowo przedyskutowali specyfikę pojawiających się problemów i wypracowali szereg pomysłów na rozwiązania. Urząd miasta będzie starał się lepiej przygotowywać inwestycje, przygotowując opinię społeczną na planowane zmiany. Natomiast firmy poważniej potraktują inwentaryzację, rozważa się nawet dołączenie do OPZtów ankiety do diagnozy fitosanitarnej, która pomoże uniknąć niepotrzebnych wycinek.
Dużo emocji wzbudziła kwestia odstępstw. Uczestnicy doszli do wniosku, że wykonawcy powinni występować do Ministerstwa o odstępstwa, tak by zachować jak najwięcej drzew przyulicznych na terenie miasta. Władze państwowe, muszą zdać sobie sprawę jak przepisy w zakresie kolizji infrastruktury i zieleni są nieadekwatne dla warunków miejskich. Lobbing miast w zakresie zmiany istniejących przepisów jest kluczowy.
Łódź rozważy również wprowadzenie do umów z wykonawcami obowiązkowych szkoleń w zakresie właściwej diagnostyki, projektowania i pielęgnacji zieleni. Szkolenia prowadzone w formie warsztatowej pozwolą na lepsze zrozumienie priorytetów miasta i trudności po stronie wykonawców.
Warsztat zakończył się stwierdzeniem, że takie spotkania są bardzo potrzebne i że koniecznie powinni brać w nich udział wykonawcy. Dialog międzysektorowy to jedyna droga do wypracowania rozwiązań które będą skutecznie chronić miejską przyrodę.
W ramach projektu planowane są podobne warsztaty w Krakowie i Wrocławiu, już w kwietniu.
