Na czym polega intercepcja? Jeśli w czasie deszczu kryliście się pod koronami drzew to znaczy, że już wiecie. Choć może nie zastanawialiście się dotychczas, jak intercepcja wpływa na cykl hydrologiczny…
Roślinność odgrywa ważną rolę w cyklu hydrologicznym – kluczową w przypadku lasów, proporcjonalnie mniejszą w przypadku terenów zurbanizowanych, gdzie powierzchnia biologicznie czynna jest mniejsza. Ale również w miastach zieleń przyczynia się do ograniczania ryzyka powodzi. Po pierwsze dlatego, ze zapobiega erozji gleby, a przez to spowalnia odpływ powierzchniowy. Po drugie retencja szaty roślinnej wspomaga retencję gruntową i glebową – dzięki temu, że pobiera i gromadzi wilgoć glebową, uczestniczy w procesie infiltracji wody opadowej do wód gruntowych. Po trzecie woda zatrzymuje się na powierzchni roślin (liści, źdźbeł trawy, płatków itp.), co pozwala nieco zmniejszyć wielkość opadu, który następnie albo spada na ziemię z opóźnieniem, albo wchłaniany jest częściowo przez samą roślinę albo z niej odparowuje. Zjawisko to nazywa się intercepcją.
Rys. Rola drzewa w regulowaniu ilości wody w mieście, w tym również w zapobieganiu powodziom i suszom, źródło: I. Wagner, K. Krauze, M. Zalewski, Błękitne aspekty zielonej infrastruktury w: Przyroda w mieście – Rozwiązania, Fundacja Sendzimira, 2013.
Intercepcja
Intercepcja dotyczy nie tylko roślin – oznacza osadzanie się wody na powierzchni zarówno biotycznych (na różnych poziomach – korony drzew, krzewy, runo), jak i abiotycznych elementów krajobrazu, takich jak np. budynki. W dużym uproszczeniu można by powiedzieć, że jest zjawiskiem, które odnosi sie do wszystkiego co moknie w czasie deszczu (zatrzymuje wilgoć) i następnie schnie (parowanie). Udział wody zatrzymanej (intercepcji) może wahać się między 15-50% całego opadu w zależności od charakterystyki opadu, obiektu, na którym wilgoć osadza się i wilgotności powietrza. W przypadku drzew ilość zatrzymanej wody zależy od powierzchni oraz kształtu korony, ale także częstotliwości i długości opadu – w przypadku długotrwałego opadu wartość intercepcji spada do zera. Na to, jaki procent opadu zostanie czasowo zatrzymany przez drzewo wpływają inne warunki atmosferyczne, jak wilgotność, siła wiatru i temperatura.
Przykłady intercepcji:
Więcej na temat roli intercepcji w cyklu hydrologicznym