Jak usprawnić współpracę międzysektorową przy realizacji inwestycji miejskich? Z jakimi wyzwaniami mierzą się urzędnicy oraz jakie bariery muszą oni pokonywać? Czy istnieją szanse na poprawę jakości współpracy pomiędzy jednostkami?
14 maja w Krakowie odbył się międzysektorowy warsztat dot. usprawniania współpracy międzysektorowej. Do wspólnego stołu zostali zaproszeniu przedstawiciele współpracujących ze sobą jednostek na terenie Krakowa. Ponieważ wielkimi krokami Zarząd Zieleni Miejskiej (ZZM) w Krakowie zbliża się do realizacji projektu „Zielone Ulice Krakowa”, chce się do tego dobrze przygotować i usprawnić działania wykonywane w ramach projektu. Przy wspólnym stole zasiedli również pracownicy Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu (ZIKiT), którzy w tym projekcie będą mierzyć się z zadaniami wspólnie z Krakowskim ZZMem.
Co doprowadziło do spotkania?
Wieloletnie doświadczenia wskazują na brak sprawnej komunikacji pomiędzy jednostkami miejskimi. Często dzieje się tak, ze względu na goniące terminy. Dlatego też, aby uniknąć niepowodzeń i negatywnych skutków niezaplanowanych prac, ważnym jest aby wspólnie stworzyć harmonogram prac i wspólnie go przestrzegać. Dużo emocji wzbudziła także kwestia braku uwzględniania nowych nasadzeń przy inwestycjach bezwycinkowych prowadzonych przez ZIKiT.
Wyzwania w stosowaniu rozwiązań przyjaznych przyrodzie
Podczas pracy w grupach uczestnicy mieli za zadanie wyznaczyć wyzwania, w stosowaniu rozwiązań przyjaznych przyrodzie. Prace wykonywane w pasie drogowym, obarczone są często ryzykiem sadzenia na sieciach, czy zachowaniem odpowiedniej odległości od istniejącej infrastruktury. Wyzwaniem są również przyjęte standardy prowadzenia inwestycji ale także niewielkich przebudów. Co zatem można zmienić?
Aby ułatwić procedowanie danej inwestycji z pewnością pomocna będzie sprawniejsza komunikacja między instytucjami. Bardzo ważnym jest aby współpraca ta rozpoczęła się od etapu wspólnego wypracowywania koncepcji projektu. Pozwoliłby to uniknąć wszelkich komplikacji na etapie prowadzenia prac, czy odbioru po ich zakończeniu. Ponadto – brakuje wymiany informacji pomiędzy jednostkami w zakresie prowadzenia inwestycji. Niestety przez to zdarzają się późniejsze kolizje i konflikty społeczne.
Komunikacja musi wybiegać również poza jednostki miejskie czy inwestorów/wykonawców. W celu minimalizacji konfliktów w procesach decyzyjnych czynny udział powinni brać mieszkańcy. Rolą urzędu jest zachęcanie ich do tego, promowanie aktywności lokalnej, wyszukiwanie kompromisów, ale przede wszystkim informowanie o planowanych w ramach inwestycji działaniach.
Czy zieleń zawsze jest uwzględniona?
Ponadto koniecznym jest aby uwzględniać nasadzenia nawet w przypadku, inwestycji, w których nie ma przewidzianej wycinki. To bardzo ważne, aby zieleń nie była traktowana tylko jako rekompensata, lecz aby stała się stałym elementem każdej inwestycji. Często zdarza się również tak, iż zieleń jest przewidziana, lecz jej projekt, zleca się na sam koniec inwestycji – dlaczego?
Zieleń nadal jest traktowana po macoszemu. Widać to również w przypadku prowadzenia prac remontowych zarówno na ulicach jak i chodnikach, gdzie na drzewa zostawia się zbyt małe okienka, o ile takie miejsce na zieleń zostało w ogóle uwzględnione. Ponadto w trakcie prowadzenia prac remontowych roślinność nie ma wystarczającej ochrony. Często zdarza się iż są one niszczone w trakcie prowadzenia prac, co nie powinno mieć miejsca.
Problemem jest również kwestia zasad prowadzenia nasadzeń. Ponieważ nie ma wspólnego standardu kreowania zieleni w mieście, jednostki charakteryzują się różnymi podejściami. Wtedy mamy do czynienia z sytuacją, gdy pomimo dokonania nasadzeń, jednostka, która przejmuje opiekę nad tym terenem musi ponownie tę zieleń kształtować, aby była ona zgodna z przyjętymi przez nią standardami.
Głównym wnioskiem po pierwszej warsztatowej jest z pewnością to, że inwestycje miejskie nie są prowadzone w sposób zrównoważony, co negatywnie wpływa na każdy z etapów projektu. Z tym wiąże się brak komunikacji, informacji, prowadzenia konsultacji społecznych czy w końcu marginalne/ pobieżne traktowanie zieleni.
Jak sprostać wyzwaniom i sprawić, by Kraków tonął w zieleni?
Po pierwsze kluczowym będzie stworzenie wytycznych dot. projektów zieleni na etapie opracowywania dokumentacji projektowej. Wskazane jest również opracowanie standardów prowadzenia nasadzeń. Jednostką która powinna zająć się opracowaniem tego dokumentu jest ZZM, z racji charakterystyki swojej działalności. Aby usprawnić proces komunikacji powinna zostać stworzona mapa inwestycji, która poprzez bieżącą aktualizację, dawałaby solidną podstawę do tworzenia planów i projektów. Natomiast w zakresie usprawnienia pracy (w tym rozwiązywania kolizji zieleni z istniejącym uzbrojeniem terenu), program R3 TREES powinien zostać udostępniony jednostce współpracującej (ZIKiT). Aby ZZM mógł opiniować inwestycje na etapie projektowania, wymagana jest obecność przedstawicieli jednostki na posiedzeniach Zespołu Koordynacji Usytuowania Projektowanych Sieci Uzbrojenia Terenu (ZKUPSUT).
Aby skrócić czas wymiany informacji powinni zostać wyznaczenie koordynatorzy prac. Ponadto zespoły współpracowników powinny spotykać się na wspólnych konsultacjach. Spotkania te powinny odbywać się regularnie. Ciekawą formą rozwijania współpracy byłoby organizowanie spotkań integracyjnych.
Wiele kwestii poruszonych podczas spotkania wzbudziło emocje uczestników. Pozwala to sądzić, iż los zieleni w Krakowie z roku na rok będzie ulegał poprawie.
