Czym zajmują się ZZMy? Czy ich istnienie ZZMów jest potrzebne? Niewątpliwie, jednostki te są niezbędne w dobrze funkcjonujących i mądrze zarządzanych miastach.
Stosunkowo nowymi strukturami zarządczymi w Polsce są Zarządy Zieleni Miejskiej. Powstawały one na początku drugiego tysiąclecia, po to, by skupiać narzędzia polityki miejskiej w zakresie organizacji i zarządzania, a przede wszystkim pielęgnacji, utrzymania i ochrony zieleni w mieście. Wiele z nich skupia w sobie także działania dotyczące terenów cmentarzy czy funkcjonowanie urządzeń wodno-melioracyjnych. Słowem, zarząd zieleni miejskiej to jednostka budżetowa miasta, która odpowiedzialna jest za prowadzenie polityki miasta w zakresie utrzymywania zieleni miejskiej, rozwijania jej sieci, modernizacji i rewitalizacji oraz poprawy jej jakości. Jednak, czy w polskich miastach widać pozytywne skutki działań tych jednostek? Czy możemy powiedzieć, że istnienie ZZMów jest potrzebne? Niewątpliwie, jednostki te są niezbędne w dobrze funkcjonujących i mądrze zarządzanych miastach. W miejscach gdzie tak łatwo jest zapomnieć o zapotrzebowaniu na tereny zieleni, w czasach postępującej gwałtownie urbanizacji, często dochodzącej do paradoksów, zieleń stanowi o dostępności społecznej miasta i rozwoju usług ekosystemu jakie ono świadczy. Jednakże należy również zaznaczyć, iż wciąż nie każde miasto posiada tego typu oddzielnie wydzieloną strukturę. Wiele dopiero jest na drodze do ich wprowadzenia. Podejście do zieleni ewoluuje.
Jak natomiast można zidentyfikować poziom efektywności istniejących już jednostek? Coraz większe zainteresowanie miasta zielenią wyrażane poprzez intensywność i różnorodność wydarzeń związanych z ochroną zieleni, ale także podnoszących świadomość ekologiczną obywateli oraz nakierowanych na ich aktywizację, wskazują na coraz lepszą organizację oraz jakość świadczonych usług w omawianym zakresie. Coraz ciekawszy i wielozadaniowy staje się także zakres oferowanych usług: zarządy zieleni podejmują zielone inicjatywy obejmujące nie tylko prace modernizacyjne, ale także działania szkoleniowe wkraczające na pole miejskiego ogrodnictwa czy ochrony gatunków dzikich zwierząt. Przyroda w mieście staje się elementem kreowania polityki miasta. Zieleń przeobraża się i tworzy swoistego rodzaju wizytówkę miasta. W wielu miastach wojewódzkich takich jak (Kraków, Warszawa, Łódź, Poznań, Wrocław), ale także w mniejszych jednostkach – np. w Rybniku, Zarząd Zieleni stanowi strukturę aktywnie działającą w przestrzeni miasta. Prężnie funkcjonująca strona internetowa, wiele informacji dotyczących aktualności, galeria zdjęć z przeprowadzonych inicjatyw – efekty działań mnożą się. Jednakże należy zwrócić także uwagę na wciąż rozwijający się charakter jednostek tego typu – np. zespoły specjalistów zajmujących się zielenią w mieście wciąż powiększają się (co widać po mnogości ofert pracy). Struktura zarządzania zielenią w miastach zmienia się. Z miesiąca nie miesiąc pojawia się coraz więcej wydarzeń dedykowanych ochronie przyrody, skierowanych do osób zainteresowanych jej ochroną oraz służących poprawie jakości życia mieszkańców – zarówno ludzi, jak i zwierząt. Krajobraz miejski charakteryzuje się coraz większą różnorodnością. Wiele terenów pozostawia się samym sobie – poprzez minimalną regulację tworzy się na przykład łąki kwietne – środowisko do życia nie tylko dla wielu odmian kwiatów, lecz także dla wielu gatunków owadów. Obecnie, wiele jednostek prowadzi działania rekompensacyjne, mające na celu minimalizację szkód spowodowanych wycinką drzew, na skutek Lex Szyszko. Sadzone są drzewa, krzewy, a mieszkańcy mogą zaangażować się w ten proces, wybierając miejsce na nasadzenia oraz przyłączając się do działania. Niespodziewana katastrofa wywołana nagłymi zmianami w Ustawie, jest jednym z testów funkcjonowania ZZMów. Niedługo będzie można ocenić czy reakcje będą skutkowały trwałymi zmianami. Najważniejsze, że zieleń stała się ważnym elementem polityki miasta. Teraz należy obserwować czy jednostki za nią odpowiedzialne będą potrafiły ją zrozumieć. Jak będą funkcjonowały? Czy będzie to nowa droga dla wielu nowoczesnych miast?
